کمک‌های اولیه
در دنيايي زندگي مي‌کنيم که پر از اتفاقات متنوعي است که از آنها اطلاعي نداريم. هيچ‌کس نمي‌داند در آينده با چه چيزي روبه‌رو خواهد شد و گاهي از شنيدن يک خبر و يا دريافت يک پيغام شوکه مي‌شويم و گاهي ديدن صحنه‌اي ما را به اين وا مي‌دارد تا تدبيري بينديشيم و در آن لحظه بتوانيم کاري انجام دهيم و با ياري رساندن به ديگري جاني را نجات دهيم. هر چند کوچک اما داشتن آگاهي در مورد چگونگي انجام مسائل مي‌تواند بسيار کمک کننده باشد. مانند خداوند که در زمان‌هاي سختي فوراً يافت مي‌شود و به ياري ما مي‌آيد.
لازم به ذکر است که در اينجا به تاريخچه «صليب سرخ» نگاهي بيندازيم. تاجري سوئيسي به نام «هانري دونان» بعد از اتمام جنگ خاطراتش با ريشه اعتقادي خود را به تحرير درآورد و در آخر کتابش پيشنهاد تشکيلات امدادي واحد را داد و پيشنهاد وي به مرحله اجرا در آمد و علامت آن براي اينکه با پرچم سوئيس اشتباه نشود برعکس شد، يعني پرچم سفيد با صليب قرمز.
بعدها کشورهاي اسلامي آن را با آرم خودشان و به نام هلال احمر خواندند.
کمکهاي اوليه چيست؟
کمکهاي اوليه هم يک همکاري و هم ياري رساندن به افراد آسيب ديده است.
کاربرد صحيح و ماهرانه اصول درماني در هنگام بروز حادثه با استفاده از وسايل موجود و به منظور پيشگيري از ضايعات احتمالي و يا مرگ مصدوم مي‌باشد.
کمکهاي اوليه يکي از مهارت‌هاييست که آموختن آن براي همه ضروري مي‌باشد. در واقع مجموعه اقدامات و مراقبت هاي فوري و آني هست که براي نجات جان و يا جلوگيري از بدتر شدن وضعيت شخص انجام مي‌دهيم. بايد به ياد داشته باشيم که ما پزشک و يا نيروي امدادي اورژانس نيستيم و با وجود کار ساز بودن اين اقدامات جزيي، نياز هست که شخص آسيب ديده به مراکز درمان برده شود و توسط پزشک مراحل درمان را طي کند.
لازم به ذکر است اين مهارت فقط در محيط بيرون خانه و يا براي ديگران نيست بلکه اولين تاثير آن براي خود و نزديکانمان مي‌باشد و مهم است آن را بياموزيم زيرا ممکن است خيلي از اتفاقات در منزل يا محل کار روي دهد مانند بريدگي‌ها، سوختگي، تنگي نفس و …. که با انجام اقدامات اوليه از آسيب بيشتر مي‌توان جلوگيري کرد و مانند هر کار ديگري مستلزم يک سري لوازم است که به آن کيف کمکهاي اوليه مي‌گويند. به همان اندازه که کمکهاي اوليه مهم و حائز اهميت است جعبه يا کيف احيا هم حائز اهميت مي‌باشد و لوازم داخل آن بسته به نياز به معني اينکه در کجا قرار است از آن استفاده شود متفاوت مي‌باشد؛ مثلا اداره و شرکت، منزل ويا ماشين. جعبه کمکهاي اوليه را نمي‌توان به دلخواه پر نمود و شامل نکاتي است. به طور کلي وسايل اين جعبه شامل (بتادين، سرم ضدعفوني کننده، الکل سفيد، پنبه، گاز استريل با سايز مختلف، باند در ابعاد مختلف، باندکشي، پد چشمي، کيسه آب گرم وسرد، چسب، قيچي و پنس، تيغ، موچين، نخ و سوزن بخيه، دماسنج، پماد استريل کننده و ژل مخصوص سوختگي، انواع مسکن، پماد آنتي بيوتيک و داروهاي رايج معده و آلرژي و…) مي‌باشد.
چند نکته را براي نگهداري کيف بايد در نظر داشته باشيد.
1_ کيـف را دور از دسترس کودکـان قرار دهيد.
2_ نـام دارو و تـاريـخ انقضـا دارو را بـا برچسـب، روي هـر دارو بچسبانيد.
3- هر چند وقت يکبار موارد داخل کيف را چک کنيد و اگر نياز بود دارو يا باند و… را دوباره تهيه کنيد.
همانگونه که اشاره نموديم اتفاقات لحظه‌اي رخ مي‌دهند و قابل پيش‌بيني نيستند و نياز است که ما آمادگي لازم را داشته باشيم؛ اين اقدامات کوچک و ياري نمودن مي‌تواند جاني را نجات بخشد و يا باعث کاهش درد و رنج شخص مصدوم شود. لازم به ذکر است که براي کمک به شخص صدمه ديده بايد خود را به وي معرفي کرده و به او اعلام کنيد که قصد کمک به او را داريد. در ادامه چند اقدام مفيد را خواهيم آموخت.
خفگي: به دليل اينکه خفگي اکسيژن رساني به مغز را تحت شعاع قرار مي‌دهد نياز است در اسرع وقت اقدام کنيد. از نشانه‌هاي بارز آن دستاني که دور گلو حلقه مي‌شوند است. خفگي زماني اتفاق مي‌افتد که يک جسم خارجي در گلو يا مجاري تنفسي گير کند و جريان هوا مسدود و يا دشوار شود که اين امر مي‌تواند در بزرگسالان به وسيله يک تکه غذا و در کودکان به جز غذا حتي مي‌تواند اجسام کوچک ديگر باشد. در صورتي که به خفگي شک کرديد علائمي چون ناتواني در تکلم و صحبت کردن، سختي در تنفس و صداي نفس بلند، تغيير رنگ پوست و عدم هوشياري را مد نظر قرار دهيد اما قبل از همه اينها نياز است که آرامش خود را حفظ کنيد تا بتوانيد عملکرد درستي داشته باشيد. در صورتي که شخص دچار خفگي شد بهترين کار انجام 5 تا 5 است به اين معني که 5 تا ضربه به پشت و 5 تا فشار شکمي. براي انجام فشار شکمي بايد پشت فرد بايستيد و به خاطر اينکه تعادل بيشتر داشته باشيد يکي از پاهاي خود را جلوتر بگذاريد و يکي از دستان را مشت کرده و بالاتر از ناف شخص قرار دهيد با دست ديگر دست مشت شده خود را بگيريد، بايد دست‌ها مانند حلقه‌اي دور کمر شخص باشد و محکم به داخل شکم و به سمت بالا فشار دهيد. نکته مهم اين است که نبايد براي ضربه شخص صاف ايستاده باشد چون ممکن است با زدن ضربه جسم پايين‌تر برود.
تشنج: هر چيزي که مسير ارتباطي سلول‌هاي مغز و سيگنال الکتريکي را مختل کند باعث تشنج مي‌شود. تشنج انواع مختلف و دلايل مختلفي نظير «صرع و تب شديد و…» دارد. در هنگام برخورد با چنين شخصي براي ياري دادن به او بايد آرامش و خونسردي خود را حفظ کنيد. سر بيمار را محکم نگه داريد تا بر اثر تکان به جايي برخورد نکند و سر و گردن و کمر را در يک راستا قرار دهيد. سعي کنيد چيزي زير سر او بگذاريد مانند بالشت يا لباس تا شده و شخص را به بغل بچرخانيد تا مجاري تنفسي وي باز شود. در صورتي که اين اتفاق در يک مکان عمومي بود براي کمک به بيمار جمعيت را متفرق کنيد.
شوک: نتيجه کاهش جريان خون است. اين اتفاق مي‌تواند در هنگام «رخ دادن حادثه، خونريزي شديد داخلي يا خارجي، مشکلات قلبي، واکنش آلرژيک و عفونت و…» بيفتد. براي کمک به چنين شخصي در مرحله اول تا حد امکان علت شوک را برطرف کنيد؛ مثلا اگر شخص خونريزي دارد جلو خونريزي را بگيريد و به او کمک کنيد که دراز بکشد و پاهايش را بالا قرار دهيد. چنانچه لباس بيمار تنگ بود آن را شل کنيد، به ويژه اطراف گردن، سينه، کمر؛ بدن او را گرم نگه داريد، مي‌توانيد از پتو استفاده نماييد، همچنين سطح پاسخ دهي و واکنش او را در نظر داشته باشيد.
با نکات ذکر شده لازم و ضروري است که با اصول کمکهاي اوليه و اقداماتي که در زمان وقوع حادثه به فرد آسيب ديده قبل از رسيدن پزشک يا اوژانس با دانستن علم کمکهاي اوليه به معناي واقعي جهت کمک و نجات به خود و ديگران و با دانش بر چگونگي و سنجيدن موقعيت در کارهايي که مي‌توانيم انجام دهيم را آموزش ببينيم. باز هم يادآور مي‌شويم ما پزشک نيستيم و با تـماس گرفتـن به اورژانس و شرح حال صحيـح و درست از مصدوم تا آمـدن اورژانـس باخونسردي ازمصـدوم مراقبت و او را هـمراهي کنيم و حضور خداي سلامتي و ياور در تنگي ها را بطلبيم تا با حکمت آسماني او عمل کرده و مديريت بحران داشته باشيم.
