دوربین دیجیتال یا تلفن همراه، برابر یا متفاوت (بخش 1)

سلام خداوند بر شما خواننده عزیز.

در این شماره از تکنولوژی قصد داریم تا تفاوت­های بین دوربین تلفن همراه و دوربین دیجیتال را بررسی کنیم.

این روزها حضور دوربین دیجیتال در هر خانه­ای کم­رنگ شده و دلیلش هم بخاطر پیشرفت و مجهزتر شدن دوربین تلفن­های هوشمند می­باشد. علاقه به گرفتن عکس و فیلمبرداری از لحظه­ها به حدی زیاد شده است که هنگام انتخاب و خرید تلفن همراه بیش از هر چیز به وضوح و کیفیت دوربین موجود در آن توجه می­شود. ولی آیا ایده اختراع تلفن همراه هم برای ثبت تصاویر بوده است؟

در پاسخ به این پرسش باید گفت صد البته که نه و در واقع تلفن همراه وسیله­ای برای برقراری ارتباط تلفنی در فواصل دور و در دسترس بودن انسان در مواقع ضروری بوده است. با گذشت سال­ها از تولید تلفن­های همراه و مورد توجه قرار گرفتن این ابزار، شرکت­های سازنده نیاز به ایجاد تحولاتی در این وسیله دیده و شروع به انجام تغییراتی در آن کردند که از جمله آنها می­توان به رنگی کردن صفحه نمایش، اضافه کردن امکان اتصال بی­سیم مثل بلوتوث و همچنین اضافه کردن دوربین اشاره کرد. پر طرفدارترین امکان اضافه شده در تلفن همراه دوربین آن می­باشد چرا که امکان ثبت لحظه­ها، ضبط خاطرات و همچنین برقراری ارتباط تصویری راه دور را فراهم کرد.

امروزه با پیشرفته­تر شدن تلفن­های همراه شاهد ایجاد تغییرات زیادی در این قسمت از تلفن هستیم تا حدی که امروزه سازنده­های تلفن همراه بیشتر تبلیغات محصول جدید خود را بر روی دوربین و امکانات آن قرار داده­اند. یکی از نکاتی که در تلفن­های جدید توجه ما را به خود جلب کرده است افزایش بی­رویه تعداد لنزهای دوربین می­باشد که حتی به 5 عدد نیز رسیده است! دلیل این افزایش امکان ثبت تصاویر در فواصل و وضعیت­های متفاوت بوسیله هر کدام از لنزها می­باشد. به عنوان مثال برای ثبت تصویر در فاصله­های نزدیک از یک لنز و برای ثبت موقعیت­های عریض (واید) از لنزی دیگر استفاده می­شود. از آنجایی که تلفن همراه وسیله­ای بسیار باریک و تقریبا بدون ارتفاع است به همین دلیل امکان اضافه کردن این امکانات بر روی یک لنز و یا تغییر اندازه آن وجود ندارد. امیدواریم که این افزایش تعداد لنزها بیش از این نباشد چرا که در اینصورت تمام قاب پشتی گوشی پر از لنز خواهد شد و فضایی برای در دست گرفتن تلفن نخواهد بود.

این قابلیت در دوربین­های دیجیتال پیشرفته بوسیله تنظیمات و یا تغییر لنز امکان­پذیر می­باشد و نیازی به تعویض دوربین و یا خرید دوربینی جدیدتر نمی­باشد. در دوربین­های دیجیتال معمولی نیز با استفاده از تنظیمات و یا تغییر بزرگ­نمایی اپتیکال می­توان تا حدی این امکان را فراهم کرد. به غیر از این مورد، بحث بزرگ­نمایی اپتیکال نیز به میان می­آید که در دوربین تلفن همراه این امکان یا وجود ندارد و یا بصورت خیلی محدود می­باشد و برای ثبت تصاویر دورتر نیاز دارید که خودتان به سوژه مورد نظر نزدیک شوید. البته ابزارک­هایی به منظور ایجاد امکان زوم اپتیکال برای تلفن­های همراه ساخته شده­اند ولی بسیار محدود و غیر قابل تنظیم هستند. برای درک بهتر تفاوت­ها، در ادامه به توضیح تعدادی از اصطلاحات عکاسی و همچنین بررسی نقاط قوت و ضعف دوربین دیجیتال و گوشی هوشمند می­پردازیم.

شاتر، دیافراگم و اندازه حسگر (سنسور)  تصویر

یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های گوشی هوشمند و دوربین عکاسی در “شاتر” آن‌ها است. در اینجا بهتر است تعریفی از شاتر داشته باشیم. شاتر یک پرده متحرک و یا صفحه­ای است که در مقابل سنسور دوربین دیجیتال قرار داشته و مانع رسیدن نور به آن می­شود. در حین عکاسی با کنار رفتن شاتر، نور وارد شده و برای مدت زمان مشخصی به سنسور تصویر تابیده می­شود. به مدت زمان باز و بسته شدن این پرده نیز “سرعت شاتر” می­گویند که با رقم نشان داده می­شود.

 مثلا s8000/1 که بیان کننده یک هشت هزارم ثانیه می­باشد، یعنی اگر ثانیه را به 8000 قسمت تقسیم کنیم سرعت باز و بسته شدن شاتر، 1 قسمت از این 8000 قسمت می­باشد که در عمل بسیار بسیار سریع می­باشد. عکس گرفتن از سوژه­های متحرک در گوشی‌های هوشمند تقریبا به سختی امکان‌پذیر است. اما دوربین‌های عکاسی به خاطر توانایی تنظیم نور ورودی و لنزهای مختلف، توانایی تمرکز بیشتر و در نتیجه عکاسی بهتری از چیزهای متحرک را دارند. به عنوان مثال آیفون ۸ این توانایی را دارد که سرعت شاتری برابر با یک دوربین DSLR داشته باشد و اگر نور مورد نیاز فراهم باشد دوربین این گوشی می­تواند در کسر کوچکی از ثانیه یک سوژه­ی در حال حرکت را ثبت کند، اما هنگامی که مقدار نور کم باشد تصویر ثبت شده مطلوب نخواهد ‌بود.

دیافراگم چیست؟

در لغت به معنی “میان پرده” می­باشد ولی در عکاسی به دریچه­ای گفته می­شود که داخل لنز قرار دارد و با کنار هم قرار گرفتن تیغه­هایی که یک روزنه (Aperture) را تشکیل می­دهند ورود نور به داخل دوربین را کنترل می­کند.

یکی از تنظیماتی که نمی‌توانید در اکثر گوشی‌های هوشمند تغییر دهید اندازه دیافراگم است یعنی مقدار باز شدن دریچه­ای که تعیین می‌کند چه میزان نور از لنز وارد دوربین شود. این ویژگی به شما این امکان را می‌دهد که عکسی خلاقانه با تعیین عمق میدان و همچنین برخی دیگر از جلوه‌ها را داشته باشید. اگر چه دوربین‌های موجود در تلفن هوشمند سعی می‌کنند نتیجه‌ی نهایی برخی از این جلوه‌ها را شبیه سازی کنند اما هنوز نتایج آنها با دوربین‌های دیجیتال فاصله‌ی زیادی دارد.

حسگر تصویر (Sensor)

حسگر تصویر قطعه­ای الکترونیکی می­باشد که وظیفه دریافت نور (تصویر) و انتقال آن را به صورت الکترونیکی به پردازشگر دوربین بر عهده دارد. به عبارت ساده‌تر، وظیفه­ی سنسور تصویر‌ همانند همان نوار فیلمی است که در دوربین­های قدیمی برای ثبت تصاویر استفاده می­شد.

امیدواریم که مطالب این شماره نیز برای شما مفید بوده باشد و از آن بهره­مند شوید. در شماره بعدی مجله اسمیرنا به ادامه بررسی تفاوت­های دوربین دیجیتال و تلفن همراه خواهیم پرداخت.

آرامش و حکمت خداوند با شما باشد.

گروه تکنولوژی اسمیرنا