اعتياد اينترنتي (IAD) چيست؟
سلامي دوباره به شما خواننده عزيز و مشتاق صفحه تکنولوژي!
در اين شماره قصد داريم تا درباره اعتياد آن هم از نوع اينترنتي مطالبي را ارائه کنيم.
در دنياي پر از محصولات ديجيتال الکترونيکي، همزمان با پيشرفت تکنولوژي و ابزارهاي ديجيتال شاهد پيشرفت و مجهزتر شدن اينترنت نيز هستيم.
اين روزها با توجه به پيشرفت اينترنت و افزايش سرعت ارتباط، سرگرمي و برنامه‌هاي بسيار متنوع و زيادي نيز توسط کمپاني‌هاي مختلف توليد و در فضاي اينترنت قرار مي‌گيرد. سرگرمي‌هايي که بعضي اوقات و بدون اينکه متوجه باشيم ما را معتاد به خود کرده‌اند. هميشه از شنيدن کلمه اعتياد و معتاد دچار نگراني و ترس مي‌شويم ولي نوعي از اعتياد هم هست که شايد ترس و نگراني نداشته و حتي در بيشتر موارد ظاهراً باعث آرامش و لذت بردن ما هم مي‌شود.
از اعتياد اينترنتي يا همان «اختلال اعتياد به اينترنت- IAD» صحبت مي‌کنيم. اعتيادي که در ابتدا بدون داشتن آگاهي از آن، بي سر وصدا و در بيشتر مواقع براي برطرف کردن نيازهاي ما وارد زندگيمان مي‌شود. استفاده از اينترنت راه و روش زندگي ما را تغيير داده است ولي از تاثيراتي که اعتياد به اينترنت بر عملکرد روان شناختي، سلامت روان و بهزيستي عمومي دارد بي‌خبر هستيم.
عموماً به استفاده بيش از حد و اجباري از اينترنت که مشکلاتي را در استفاده از آن بوجود مي‌آورد «اعتياد اينترنتي» گفته مي‌شود. نوعي آسيب رفتاري و بي‌نظمي رواني که در ادامه اين روند باعث ايجاد اختلال قابل توجهي در زمينه‌هاي مختلف زندگي و عملکرد فرد مي‌شود.
اعتياد به اينترنت به سه گروهِ اجبار در استفاده از اينترنت، استفاده افراطي و وابستگي به آن طبقه‌بندي مي‌شود.
اعتياد به اينترنت يک اصطلاح گسترده است که طيف وسيعي از رفتارها و مشکلات کنترل اجباري مانند اينترنت، رايانه شخصي و فناوري تلفن همراه را شامل مي‌شود. در ادامه به معرفي تعدادي از موارد اعتياد اينترنتي اشاره مي‌کنيم.
اعتياد به مسائل و رابطه جنسي مجازي (سايبر سکس-Cybersex)
اجبار اينترنتي (قمار، خريد و فروش سهام، حراج‌هاي آنلاين و اعتياد به خريد اينترنتي)
اعتياد به روابط مجازي (شبکه‌هاي اجتماعي، چت)
جستجوي اطلاعات (آسان بودن دسترسي به اطلاعات فراوان)
اعتياد به بازي
برخي از مطالعات تجربي نشان مي‌دهد که درگيري بين والدين و فرزندان و همچنين عدم توجه به آنان، به طور قابل توجهي با اعتياد اينترنتي ارتباط دارد.
نشانه‌هاي تشخيص اعتياد به اينترنت
در سال 2005 ميلادي دکتر Keith W. Beard مقاله‌اي را منتشر کرد که در آن 8 ويژگي را براي توصيف اختلال در استفاده از اينترنت عنوان کرده است. اگر 5 مورد و يا بيشتر از اين خصايص در شخصي ديده شود اعتياد به اينترنت تشخيص داده خواهد شد:
- شخص مدام شيفته (مشغول) استفاده از اينترنت است.
- با افزايش زمان استفاده از اينترنت احساس رضايتمندي مي‌کند.
- تلاش او براي کنترل، قطع يا متوقف کردن استفاده از اينترنت ناکام مانده است.
- بيشتر از آن مدت زماني که تعيين کرده بوده سرگرم اينترنت است.
- زماني که قصد دارد استفاده از اينترنت را متوقف کند بي‌قرار، افسرده، بدخلق و تحريک‌پذير مي‌شود.
- به خاطر استفاده از اينترنت، رابطه، کار، تحصيل و يا فرصت‌هاي شغلي را به خطر انداخته يا از دست داده است.
- براي پنهان کردن ميزان درگيري با اينترنت در قبال اعضاي خانواده، روانپزشک يا سايرين به دروغ متوسل مي‌شود.
- براي فرار از مشکلات يا رها شدن از احساس بي‌قراري از اينترنت استفاده مي‌کند (مانند احساس ناتواني، گناه، اضطراب، افسردگي).
- تاثيرات رفتاري در فرد
اينترنت موضوع غالب زندگي، احساسات و رفتاری فرد مي‌شود. همچنین اعتیاد اینترنتی تاثیرات بسزایی در خلق و خو و رفتار و احساسات می‌گذارد. تاثیراتی مانند کشمکش، افزايش درگيري با ديگران در زندگي روزمره، ناتواني در اولويت‌بندي و اجراي برنامه‌هاي روزمره، فرار از کار، انزوا، ترس، دلزدگي از وظايف روزمره، احساس تنهايي، بي‌توجهي به زمان، افسردگي، احساس گناه، اضطراب، عدم صداقت و دروغگويي.
نشانه‌ها و تاثيرات جسمي اعتياد به اينترنت
در زمينه نشانه‌ها و عوارض جسمي، فيزيکي اعتياد به اينترنت مي‌توان به موارد زير اشاره کرد:
کمر درد، سردرد، سندروم تونل کارپال (مچ دست)، بي‌خوابي، ضعف در تغذيه، گردن درد، خشکي چشم، افزايش يا کاهش مفرط وزن، ضعف در رسيدگي به بهداشت فردي و…
درمان اعتیاد اینترنتی
اعتياد به اينترنت شیوه درمانی مشخص و خاصی به مانند درمان اعتیاد به مواد مخدر و یا الکل و … ندارد؛ با توجه به شدت اعتياد و رفتارهاي شخصيِ فرد مبتلا انواع مختلفي از درمان‌ها اثرگذار خواهد بود. هر چند در برخی موارد خاص براي مديريت علائم بيماري‌هاي رواني يا کنترل افکارِ مزاحم استفاده از اينترنت، ممکن است دارو نيز به کار گرفته شود. توصیه‌های زیر می‌تواند در روند استفاده بهینه به شخص دچار اعتیاد اینترنتی کمک کننده باشد.
مديريت زمان روزانه و استفاده از برنامه‌هاي جايگزين (توانمندسازي فرد براي در اختيار داشتن کنترل اينترنت). بررسي روزها و مکان‌هايي که در طول هفته به اينترنت دسترسي دارد به منظور طراحي برنامه‌ريزي زماني جديد در زندگي؛ مثلاً به جاي بررسي روزانه ايميل در آن ساعت و زمان به کار ديگري بپردازد (دوش گرفتن، ورزش، آموزش و…) و از انجام يک کار تکراري در اينترنت پرهيز کرده و حواس خود را درگير فعاليت‌هاي ديگر کند. مثلاً اگر هر شب بعد از شام وقت خود را صرف اينترنت مي‌کند در آن ساعت به انجام کارهاي ديگري بپردازد. بهتر است هر نيم ساعت يکبار از اينترنت خارج شده و به کار ديگري مشغول گشت. همچنین می‌توان مزايا و معايب استفاده از اينترنت در طول آن مدت را بررسي کرده و به ارزیابی ارزش آن نیز پرداخت.
اميدواريم که اين موضوع نيز براي خوانندگان عزيز مجله مفيد بوده باشد.
همچنين مي‌توانيد گفتمان مرتبط با همين عنوان را بر روی کانال يوتيوب کليساي اسميرنا مشاهده کنيد.
گروه تکنولوژي اسميرنا
