مراقبت از پا
پاها ستون‌های بدن ما هستند که وزن و بار بدن را تحمل می‌کنند تا بتوانیم روی آنها استوار بایستیم و همچنین اعصاب حسی عمقی در کف پا، کمک کننده تعادل بدن هستند. این عملکرد یک شاهکار بیومکانیکی است که وجود خالقی دقیق که همه چیز را متصل و پیوسته در نظم با ظرافتی خاص در کنار هم قرار داده است را ثابت می‌کند. پا قسمتی از اندام تحتانی ماست، پا در آناتومی انسان تنها به بخشی از اندام زیرین که شامل زانو، ساق پا تا مچ پا است گفته می‌شود و ساختار پیچیده‌ای دارد که بدن را بالاتر از سطح زمین نگه داشته تا بتوانیم روی آن بایستیم و انواع حرکات نظیر راه رفتن، دویدن، پریدن از موانع و… را انجام دهیم. پا مانند تمام اعضای دیگر بدن بسیار ارزشمند است. هر انسان به طور متوسط در طول عمر خود مسافتی به اندازه دو دور کره زمین را با پاهای خود راه می‌رود و با بهداشت و مراقبت می‌توانیم تا آخر عمر از پاهای سالم برخوردار باشیم.
اهمیت مراقبت از پا
پاها یکی از حیاتی‌ترین اعضای بدن هستند و زندگی امروزه ما، از اهمیت سلامت و مراقبت آنها کاسته است، این در صورتی است که پاها می‌توانند بر عملکرد کل ساختار بدن به خصوص مفاصل اندام تحتانی و ستون فقرات تاثیر بگذارند و سلامت آن نشانه سلامت کل بدن بوده؛ گاهی می‌توان با مشاهده کوچک‌ترین علامتی روی پا به وجود مشکلی در بدن پی برد، به ویژه کف پا که دارای گیرنده‌های عصبی است و این امر موجب حساسیت فوق‌العاده پا نسبت به محیط اطراف می‌شود، به همین دلیل آن را قلب دوم می‌نامند. از زمان بیدار شدن و شروع انجام فعالیت‌های روزمره و نسبت به سبک زندگیمان ممکن است بر روی پاهای خود بیشتر از حد معمول بایستیم و هر روز مسافت‌های طولانی را با آنها بپیماییم.
عواملی نظیر ژنتیک، ایستادن زیاد، رعایت نکردن بهداشت، استفاده از کفش نامناسب، سبک زندگی، تغییرات دمای پا می‌توانند مشکلاتی را برای پاهای ما ایجاد کنند که با به وجود آمدن زخم‌ها و یا ایجاد رنگ‌های مختلف بیانگر شرایط درونی بدن و کیفیت سلامت افراد می‌باشد. رایج‌ترین مشکلاتی که برای پاها به وجود می‌آیند عبارتند از: کف پای صاف، عفونت قارچی، گرفتگی پا، رگ به رگ شدن، فرو رفتن ناخن در انگشت، واریس، میخچه، خار پاشنه، پینه و… که ما به چند نمونه از آنها می‌پردازیم.
عفونت قارچی یا بیماری پای ورزشکار
«قارچ پوست پا» که به آن «کچلی» هم می‌گویند یکی از شایع‌ترین نوع عفونت است که در هر سنی ممکن است به آن دچار شوید. این عفونت بیشتر بین انگشتان پا رخ می‌دهد و اگر نادیده گرفته شود به دلیل مسری بودنش ناخن‌های پا و حتی دست را هم درگیر می‌کند. استفاده از کفش تنگ و عرق کرده محیطی سازگار برای تکثیر و رشد قارچ‌ها فراهم می‌کند. از علائم این بیماری خارش بین انگشتان پا، بثورات پوستی، رنگ زرد مایل به قهوه‌ای ناخن‌ها و شکنندگی ناخن را می‌توان نام برد.
واریس
«واریس» زمانی رخ می‌دهد که دریچه‌های کنترل کننده جریان خون در سیاهرگ‌ها دچار نارسایی شوند و به فعالیت طبیعی خود ادامه ندهند، در این حالت جریان خون به درون پا برمی‌‌گردد و تجمع پیدا می‌کند، در نهایت خون اضافی به دیواره‌های عروق فشار می‌آورد و دیواره سیاهرگ‌ها دچار تورم و برآمدگی‌های پیاز مانند می‌شوند؛ عواملی چون ایستادن‌های طولانی، بارداری، یائسگی، چاقی، سن بالای 05 سال و سابقه خانوادگی در به وجود آمدن واریس نقش بسزایی دارند. استفاده از جوراب‌های واریس یا بانداژهای طبی، اسکلروتراپی(تزریق مایع)، لیزر و جراحی از راه‌های متداول درمان واریس است.
خار پاشنه
«خار پاشنه» رسوب کلسیم در قسمت پاشنه است که موجب بیرون‌زدگی استخوان در قسمت زیرین استخوان پاشنه می‌شود. این امر مستقیماً توسط فشار عضلات و رباط‌ها،کشش عضلات کف پا و از بین رفتن غشای استخوان پاشنه ایجاد می‌شود که با گذشت زمان و دلایل مختلف پیشرفت کرده و بیشتر می‌شود. علل به وجود آمدن خارپاشنه مواردی نظیر اضافه وزن، ایستادن طولانی، دویدن، پریدن مکرر بر سطوح صاف، استفاده از کفش غیر استاندارد که فاقد قوس مناسب کف پا، دمپایی و کفش فرسوده و…. است.
برخی از کارهایی که می‌تواند درد ناشی از خارپاشنه را کاهش دهد عبارتند از: انجام تمرینات کششی، انجام فیزیوتراپی، پوشیدن پابندهای مخصوص شب و..
چگونه از پاهای خود مراقبت کنیم
با توجه به اینکه پاها مهم‌ترین نقش را در راه رفتن دارند، بنابراین هرگز از ظاهر و سلامت پاهای خود غافل نشوید و بهداشت آنها را به خوبی حفظ کنید. با تغییر کردن فصل‌ها نوع پوشش ما هم تغییر می‌کند و هر فصل نوع مراقبت خود را دارد که باید به آن توجه کرد. در اینجا ما به صورت کلی به چند مورد اشاره خواهیم نمود.
1-انتخاب کفش مناسب:
اگر شما از آن دسته افراد هستید که پاهایتان مدت زمان طولانی از روز داخل کفش می‌باشد، بسیار مهم است که کفش مناسب پای خود را انتخاب کنید، کفش‌هایی که قوس مناسب پا را دارند تا از فشار بر آنها بکاهند و همچنین پا در آن راحت باشد. استفاده مداوم از صندل، دمپایی و کفش‌های تخت باعث میخچه، پینه و ترک پا می‌شود. پس از هر بار استفاده طولانی از کفش به دلیل عرق کردن پا، کفش را در مجاورت هوای آزاد قرار داده تا خشک شود.
2-ورزش:
پاها دورترین عضو به قلب برای خون رسانی است بنابراین از ورزش کردن غافل نشوید تا خون رسانی به پا بیشتر شود و اگر اضافه وزن دارید با انجام ورزش و تغییر در سبک غذا به کاهش وزن خود کمک کرده تا از فشار بیشتر بر پا جلوگیری کنید. داشتن یک پیاده‌روی منظم 30 دقیقه‌ای همراه با استراحت بعد آن مفید می‌باشد.
3-بهداشت فردی و معاینه روزانه:
همانگونه که رسیدگی به پوست دست و صورت حائز اهمیت است، پاها هم نیاز به یک رسیدگی منظم روزانه دارند. پس از استفاده طولانی مدت از کفش حتما پا را شستشو داده و آن را خشک و لابلای انگشتان و تمام قسمت پای خود را بررسی کنید. (در افراد دیابتی به دلیل بی‌حس بودن پا آسیب بیشتر است و یک زخم کوچک می‌تواند عفونت ایجاد کند و نیاز به توجه بیشتر است) بنابراین اگر تغییراتی مانند عفونت قارچی و یا زخم و کبودی را مشاهده کردید برای درمان اقدام نمایید. ناخن‌های پا را صاف کوتاه کنید تا کناره ناخن در گوشت کنار آن ننشیند. برای جلوگیری از خشکی پا از لوسیون‌ها و کرم‌های مخصوص پا استفاده کنید.
سالم بودن پا باعث می‌شود در موقع راه رفتن درد نکشیم و آزار نبینیم. چه خوب است همانگونه که از نظر جسمانی به پاهای خود اهمیت می‌دهیم از نظر روحانی هم به آنها و قدم‌های خود اهمیت بدهیم؛ کفش و راه و روش نامناسب را در بیاوریم، آلودگی آنها را پاک کنیم و با کفش‌انجیل سلامتی قدم‌های استوار برداریم زیرا نشان دهنده برداشتن قدم روحانی در مسیر درست و تعیین کننده راه و روش درست زندگی کردن در مسیر خداوند و خدمت به اوست تا آنگونه که شایسته خدای قدوس می باشد برنامه زندگیمان را طبق اراده او به انجام رسانیم.
