خواب و سبک زندگي
در اين برهه از زمان کرونا باعث تغييرات زيادي در سبک زندگي شده است. دامنهي اين تغييرات تا آنجا پيش رفته است که حتي خوابيدن را دستخوش اختلال کرده است. از آنجا که بيشتر در قرنطينه هستيم و کمتر به فعاليت ميپردازيم بنابراين بدن تقريباً در استراحت بسر ميبرد و شايد احساس کنيم که به خواب کمتري نياز داريم اما بهتر است بدانيم که خواب براي سلامتي بدن چقدر موثر است و مراقب خواب کافي خود باشيم.
بعد از پايان يک روز و يا بعد از چندين ساعت فعاليت و تلاش روزانه هر انساني نياز به زماني براي خواب و استراحت دارد زيرا همراه با خستگي جسمي، افکار و ذهن نيز درگير شده و نه تنها بدن فرسوده ميشود بلکه افکار و روحيه انسان نيز رو به فرسايش ميرود. براي سالم زيستن بايد خواب کافي و آرامي داشت تا خللي در سبک زندگي پيش نيايد. خواب و استراحت کافي يک ضرورت است و لازمه زندگي هر انساني است ولي به علت مشکلات زندگي امروزي و معيشت آدمها نداشتن خواب کافي تغييراتي در سبک زندگي به وجود آورده است. امروزه خواب کم و ناکافي و يا برعکس آن، خواب زياد زندگي همه را دستخوش تغييرات زيادي کرده است. براي داشتن بدني سالم بايد خواب راحت و آرام و کافي داشت. از آنجايي که زمانهاي کمي براي در کنار اعضاي خانواده بودن ايجاد ميشود، در تعطيلات معمولاً افراد دير ميخوابند و دير هم بلند ميشوند و همين عاملي است براي دفع نشدن مواد سمي از بدن. از ديگر سو به علت کمخوابي يا بدخوابي هنگام حضور در سر کار عملکرد کلي بدن دچار افت شده و بازدهي درستي نخواهد داشت. پس به موقع خوابيدن و به اندازه خوابيدن و آرامش داشتن نقش بسيار مهمي در روابط و در محيط کار و زندگي خواهد داشت. خواب آرام و راحت تاثير زيادي بر ميزان يادگيري و حافظه دارد و به مغز کمک ميکند تا اطلاعات تازه را از طريق به خاطر سپردن در خود ثبت و حفظ کند. سيستم عصبي مغز در طول زمان خواب زبالههاي سلولي را پاک کرده و همينطور خواب مناسب به شما اين اجازه را ميدهد تا حافظه خود را بازيابي کرده و کمک ميکند تا يادگيري بهتري داشته باشيد تا روز بعد با هوشياري و آگاهي بيشتر به فعاليت خود بپردازيد. تغيير خواب روي خلق و خو اثر ميگذارد و ممکن است باعث تحريک پذيري، بيقراري و ناتواني در تمرکز شود و يا ممکن است باعث شود تا برخي از هورمونها افزايش يافته و در ريتم ضربان قلب اختلال ايجاد کنند. همچنين باعث افزايش فشار خون و يا حتي زمينهساز ابتلا به ديابت نوع دوم در شما شود. کم خوابي باعث ميشود تا عملکرد سيستم ايمني بدن تغيير کرده و فعاليت سلولهاي ايمني در مقابل عوامل مهاجم کاسته شود. کمخوابي باعث خواب آلودگي شده و همين امر در رانندگي ايجاد خطر و حادثه ميکند. خواب در سوخت و ساز بدن تاثير زيادي دارد و ممکن است باعث چاقي بدن و يا لاغري شود. خواب کافي عضلات بدن را ترميم ميکند و اين در زماني رخ ميدهد که شما در خواب هستيد. اين فرايند به وسيله انتشار هورموني رخ ميدهد که تا شما در مرحله خواب عميق نباشيد اتفاق نميافتد.
مهمترين دليل خستگي جسمي و به دنبال آن خستگي روحي بيخوابي است، پس بهتر است کساني که مشکل بيخوابي دارند قبل از خواب از نوشيدن و خوردن غذاهاي محرک و انرژيزا حذر نموده و از موادغذايي که خواب را تنظيم ميکند مثل عدس، کاهو و گيلاس و موز وغيره استفاده نمايند.
بررسيها نشان داده که اگر مقدار خواب ايدهآل باشد عملکرد و تاثير آن براي بدن نيز مفيد و خوب خواهد بود. يک متخصص مغز و اعصاب در مورد زمان مناسب خوابيدن ميگويد: اصلاح سبک زندگي لازمهاش داشتن بهداشت خوابي مناسب است.
مطالعات نشان داده انسانها به طور متوسط يک سوم از زندگي خود را در خواب ميگذرانند. يکي از مهمترين الزامات زندگي کنترل خواب و بيداري است که از وظايف دستگاه عصبي مرکزي به شمار ميرود.
خواب دو نوع است: REM يا خواب آرام که ممکن است شما نيز پشت فرمان ماشين يک لحظه اين خواب را تجربه کرده باشيد. نوع دوم خواب SWS يا خواب عميق که در آن تمام اعضاي بدن ريلکس کرده و اين به دليل هورموني به نام ملاتونيم است که در مغز ترشح ميشود و باعث ريلکس شدن و بيحرکتي اندام بدن ميشود. البته در خواب نوع اول هم همين اتفاق ميافتد. وقتي شما مدتي را به صورت ثابت و بيحرکت بر روي صندلي مينشينيد مغز احساس ميکند در حالت خواب هستيد و ملاتونيم ترشح کرده و بدن شما به حالت خواب ميرود. در زمان ترشح ملاتونيم اجازه حرکت از دست و پاي شما گرفته ميشود بطوري که نميتوانيد چشمهاي خود را باز نگه داريد. در اين حالت چشمها نسبت به نور حساس شده و شما را به بيحسي و حالت ريلکس برده و خوابي آرام يا عميق خواهيد داشت.
بالا و پايينها و مشکلات زندگي در زندگي نيز ميخواهند که تو را بيدار نگه دارند و وقتي زندگي در آرامش و ساکن بودن و بيحرکتي ميگذرد بايد از آن ترسيد. مراقب باشيد به خواب نرويد و با دعا و پرستش خدا و بيدار ماندن ياد بگيريم با ششدانگ حواس به حضور خدا برويم. ضمن اينکه با خواب کافي که نياز جسماني است هر روز صبح زندگي تازه را با افکاري تازه و الهي آغاز کنيم.