چشم، دستگاه بینایی
چشم‌ها اعضای دستگاه بینایی می‌باشند که نور را شناسایی کرده و آن را به پیام‌های الکتروشیمیایی در یاخته‌های عصبی تبدیل می‌کنند. کار اصلی چشم این است نورهایی را که از خارج دریافت می‌کند طوری روی پرده شبکیه متمرکز می‌کند که تصویر دقیقی از شئ مورد نظر روی پرده شبکیه ایجاد شود و شبکیه این تصاویر را از طریق عصب بینایی به صورت پیام‌های عصبی به مغز ارسال می‌کند و این پیام‌ها در مغز تفسیر می‌شوند، بنابراین برای واقعی دیدن قبل از هر چیز لازم است که نور بطور دقیق روی پرده شبکیه متمرکز شود. چشم دارای سه جزء اصلی «کره چشم و ضمائم و حدقه» می‌باشد.
ضمائم: «پلک‌ها، ملتحمه و غدد مجاری اشکی و عضلات خارج چشم.»
حدقه: «یک حفره استخوانی داخل جمجمه است که کره چشم و ضمائم داخل این حفره قرار گرفته اند.»
اجزای فرعی عبارتند از: «ملتحمه، قرنیه، عنبیه، مردمک، اتاق قدامی، عدسی، مژگان، زجاجیه، شبکیه، صلبیه، عصب بینایی و عضلات چشم.»
متاسفانه امروزه اغلب کسب و کارها با کامپیوتر و موبایل در هم آمیخته شده و همه ما ساعت‌های زیادی از روز را با این دستگاه‌ها سر و کار داریم.
وقتی ذره‌بین را جلوی نور خورشید می‌گیریم هیچ اتفاقی نمی‌افتد ولی وقتی مدت طولانی روی کاغذ نگه داریم آتش می‌گیرد، خیره شدن در زمان طولانی به کامپیوتر و موبایل اثرات مخربی به چشم می‌رساند ولی اگر این زمان را خرد کنیم قضیه فرق می‌کند و از آسیب‌های جدی جلوگیری می‌شود.
این را بدانیم که با هیچ پول و ثروتی نمی‌توان سلامتی را به دست آورد. چشم‌ها پنجره نگاه ما به جهان هستند پس مهم است که به خوبی از آنها محافظت کنیم. بسیاری از مشکلات به دلیل فشار آوردن بیش از اندازه به آنها به وجود می‌آیند، مانند خشکی چشم، قرمزی چشم، تاری دید. چشم‌های ما نیاز به استراحت دارند و خواب تنها کافی نیست بلکه با تمرینات در روز می‌توان به چشم‌ها استراحت داد و بعد از آن به کارهای روزمره ادامه داد.
چند ورزش ساده و مفید
برای تقویت وحفظ بینایی
به مدت ۲ دقیقه به سرعت و چند بار پلک بزنید، این کار به تقویت گردش خون چشم کمک می‌کند.
روی شیشه پنجره یک نقطه بکشید و از میان چیزهایی که دور است، یک چیز را انتخاب کنید و به آن نگاه کنید و سپس نگاهتان را به نقطه‌ای که گذاشته‌اید متمرکز کنید. این حرکت را ۵ بار تکرار کنید.
صاف بنشینید به مدت ۵ ثانیه چشم‌ها را محکم ببندید و سپس کاملاً باز کنید و این حرکت را ۸ تا ۱۰ بار تکرار کنید. این تمرین ماهیچه‌های پلک را قوی، گردش خون را تقویت و به استراحت ماهیچه‌های چشم کمک می‌کند.
چشم‌هایتان را چند دقیقه‌ای ببندید و به صحنه زیبایی از طبیعت فکر کنید و آرامش بگیرید، سپس کف دستانتان را آنقدر بمالید تا گرم شود و روی چشم‌ها بگذارید و بعد از یک دقیقه باز کنید.
با استفاده از انگشتان، پلک بالای چشم را به آرامی ماساژ دورانی دهید و بعد از یک تا دو ثانیه انگشتان را بردارید. این حرکت را سه بار انجام دهید، این ماساژ می‌تواند به گردش مایع داخل چشم کمک کند.
چشم‌ها را دو بار در روز، صبح‌ها با آب گرم و سپس با آب سرد بشویید و شب‌ها برعکس.
نگاه کردن به ناخن انگشت شست دست و آن را به عقب و جلو بردن. این حرکت را نیز ۱۰ بار تکرار کنید.
به مدت ۵ ثانیه چشم‌ها را محکم فشار دهید و به سرعت باز کنید این حرکت مانع از خشکی چشم می‌شود و آن را ۱۰ بار تکرار کنید.
چشم‌هایتان را به آرامی و به شکل مدور بچرخانید. چهار بار در جهت عقربه ساعت و چهار بار برعکس آن.
چشم‌هایتان را به آرامی از چپ به راست و از راست به چپ حرکت دهید. این حرکت را ۶ بار تکرار کنید.
چشم‌ها را به شکل علامت بی نهایت حرکت دهید، از مرکز علامت شروع و سه بار تکرار کنید.
برای تقویت وحفظ بینایی
چه نکاتی ضروری است؟
مصرف قهوه و چای را کمتر کنید، کافئین باعث دفع آب از بدن می‌شود و سبب خشکی چشم می‌گردد.
بهتر است همیشه ظرف آبی را در کنار خود داشته باشید و هر از گاهی جرعه‌ای بنوشید و از خشکی چشمانتان جلوگیری کنید.
ویتامین کافی بخورید مثل ویتامین‌های C,A,E که برای چشم‌ها گزینه‌های خوبی هستندکه در کلم بروکلی، پرتقال، پاپایا، اسفناج، هویج، فلفل قرمز، کدو حلوایی، بادام، کره بادام زمینی و تخمه آفتابگردان به فراوانی وجود دارند و نیز سبزیجاتی که برگ سبز دارند سرشار از این ویتامین‌ها هستند. مصرف ماهی‌های تن، سالمون، ساردین، شاه ماهی که حاوی امگا ۳ هستند نیز عالی هستند. مغزها و حبوبات مانند لوبیا، عدس،گردو و بادام زمینی سرشار از اسیدهای چرب و امگا ۳ هستند و مقدار زیادی ویتامین E دارند که مصرف آنها می‌تواند از چشم‌ها در برابر بیماری‌های چشم محافظت کند.
برای تقویت بینایی و محافظت از چشم‌ها در هنگام کار کردن عینک ایمنی بزنید.
عینک آفتابی نیز برای محافظت از چشم‌ها در برابر اشعه‌های مضر فرابنفش لازم است. این اشعه مضر می‌تواند احتمال ابتلا به آب مروارید، سرطان چشم و ضایعاتی مثل ناخنک را در چشمان شما افزایش دهد.
بطور منظم برای معاینه چشم‌ها نزد دکتر بروید.
دیابت را کنترل کنید که می‌تواند منجر به مختل شدن بینایی و در نهایت کوری شود.
سیگار نکشید.
بهداشت چشم را رعایت کنید.
استفاده زیاد از کامپیوتر و موبایل و تلویزیون، افزایش سن، محیط نامناسب زندگی و کمبود مواد غذایی مانند ویتامین‌ها و بعضی از بیماری‌ها و داروها مثل داروهای ادرار آور و فشار خون و آنتی هیستامین‌ها و داروهای ضد افسردگی و اضطراب باعث خشکی چشم می‌شوند.
بهتر است استفاده از اشک مصنوعی چشم، پماد یا ژل چشم تحت نظر پزشک باشد. استفاده از دستگاه رطوبت ساز، پلک زدن مداوم و منظم چشم‌ها، رژیم غذایی و مکمل‌های حاوی ویتامین‌ها به سلامت چشم کمک می‌کند.
و در آخر چشم چراغ بدن است و مراقبت از آن به عهده ماست. باشد که به روشنایی خداوند بینا باشیم و در امانت داری این عضو با حکمت عمل نماییم.
